Σταύρος Σταματίου, A Raven’s Dream

Το φωτογραφικό έργο του Σταύρου Σταματίου, ακόμα κι αν είσαι αδαής περί την φωτογραφία, δεν είναι δυνατόν να το προσπεράσεις χωρίς να σταθείς. Νομίζω πως, στην περίπτωσή του, δεν μπορούμε  καλά καλά να μιλάμε για φωτογραφικές εικόνες, έτσι που η καθεμιά ζωντανεύει —σχεδόν ακούγεται—, σαν παραμύθι, που από το πρώτο “μια φορά κι ένα καιρό” σε πιάνει στα δίχτυα του και δεν σ’ αφήνει να ξεκολλήσεις παρά για να πας στο παρακάτω.

Ειδικά η συλλογή A Raven’s Dream του Σταματίου, μου θυμίζει έντονα τον Somnambulist του Ralh Gibson αλλά, μόνο και μόνο για να πω ότι τον ξεπερνάει σε εκφραστική δύναμη και πλούτο. Δεν θα κουραστώ να λέω και να επαναλαμβάνω ότι ο καταγραφικός χαρακτήρας της φωτογραφικής τεχνικής δεν είναι παρά η αφετηρία για να αρθρωθούν έννοιες, νοήματα και  παραστάσεις ενός κόσμου που μόνο οι άνθρωποι μπορούμε να δούμε ή έστω να αισθανθούμε την ύπαρξή του. Ενός κόσμου, για τον οποίον η πραγματικότητα δεν είναι παρά οι λέξεις που χρησιμοποιούμε προκειμένου να μιλήσουμε τόσο για νεράϊδες και ξωτικά όσο και για απειροστικό λογισμό, μετρώντας σιωπηλά τους κτύπους της καρδιάς μπροστά στην εικόνα του ανοίκειου που μας συμφιλιώνει με φόβους και όνειρα.

Στο A Raven’s Dream η καταβύθιση στον ονειρικό κόσμο των εικόνων του, προκαλεί εθισμό. Και αυτό είναι ίσως και το αφήγημα του… Και αναρωτιέσαι: είναι το όνειρο καταφυγή ή μήπως πηγή ανησυχίας; Είναι αποκάλυψη μιας κρυμμένης αλήθειας ή προβολή όσων απωθούμε στον ξύπνιο μας; Ας πούμε: στο όνειρο του κορακιού, φως, νερό και γη,  φτιάχνουν ως αρχέγονα υλικά εικόνες και μορφές που ποτέ δεν είσαι σίγουρος αν είναι αυτό που φαίνονται πως είναι. Με τον ίδιο τρόπο, πάλι, οι εικόνες αυτές μοιάζουν να σε οδηγούν από το χέρι σε μια διαδρομή που σκάβει βαθιά στα σκοτάδια του υποσυνείδητου, ρίχνοντας λοξές ριπές φωτός σε ένα κόσμο που είναι ταυτόχρονα δικός σου και ξένος. Τελικά, όπως η  ικανοποίηση μιας αίσθησης δεν έχει κορεσμό, έτσι και με τις εικόνες του Σταύρου, όσο τις κοιτάς δε σταματούν να δημιουργούν και να επαναφέρουν αμφιβολίες, χωρίς να απαντάνε σε καμιά. Όσο τις κοιτάς σου λένε έλα και ξανά έλα και όταν αποφασίζεις να τις αφήσεις στην άκρη, αυτές σ’ ακολουθούν σαν ένα σμάρι πουλιά που χορεύουν στον άνεμο και δεν ξέρεις αν είναι από χαρά ή τρόμο.

Η έντονη φόρμα του Σταματίου, τέλος, δεν είναι άσκοπη ούτε  επιδιώκει τον εντυπωσιασμό. Συνειδητή και ελεγχόμενη, αποσκοπεί να μεταφέρει στον θεατή αυτό που θέλει να εκφράσει ο φωτογράφος: κάτι σαν το “κόσμος και όνειρο είναι ένα”¹ όπου πατώντας στη μια μεριά μπορείς να δεις την άλλη. Από αυτή την άποψη είναι εξαιρετικό παράδειγμα για να κατανοήσει κανείς πως η επιλογή της φόρμας δεν αποτελεί μόνο όχημα μεταφοράς αλλά και ανάγνωσης του περιεχομένου. Μιας ανάγνωσης βέβαια που δεν υπαγορεύει στον θεατή “τι να δει” αλλά υποδεικνύει μια στάση ή, μάλλον, μια διάθεση στο κοίταγμα των πραγμάτων. Ο ίδιος ο Σταματίου ισχυρίζεται πως κοιτάζει τον κόσμο σαν παιδί που ανακαλύπτει γύρω του το κάθε τι για πρώτη φορά. Θα συμφωνήσω σ’ αυτό, συμπληρώνοντας πως σπάνια πρόθεση και αποτέλεσμα συμβαδίζουν τόσο αρμονικά ώστε κι ο θεατής να νιώθει με τη σειρά του, το ίδιο…

Ολες οι φωτογραφίες δημοσιεύονται με την άδεια  του φωτογράφου 
και δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευση τους χωρίς τη δική του έγκριση.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον φωτογράφο και τη δουλειά 
του δείτε εδώ. Επίσης στη σελίδα του στο Flickr στο Instagram και στο Bulb